وقتی برای یک عصرانه کودکمان را به پارک میبریم و در محل بازی کودم میگذاریم انواع مختلفی از والدین را میبینیم که هرکسی بهنوعی با کودکش رفتار میکند.
به تعداد هر کودکی که رشد میکند و قد میکشد والدینی با سبک فرزندپروری منحصربهفرد وجود دارد. بعضی از والدین مقتدر برخی سهلانگار و برخی سختگیر هستند؛ اما سوال اینجاست که کدام سبک از فرزندپروری بدون عیبوایراد و اما و اگر و است؟ ما برای تمرینکردن بهترین سبک فرزندپروری این مقاله را تنظیم کردهایم.
دیانا بامریند، روانشناس رشد، سه سبک از والدین در فرزندپروری را معرفی کرد و این سه نوع را بر اساس متد تربیتی کودک دستهبندی کرد و آنها را نقد کرد تا بتواند بهترین نوع فرزندپروری را توصیف کند ما در این مقاله از نظریهٔ دیانابامریندکه جزو کاملترین نظریههای رشد است استفاده کردهایم.
سبک اول: والدین اقتدارگرا
فرزندپروری با سبک اقتدارگرایانه نوعی از شیوهٔ تربیتی است که در آن والدین قوانین سختگیرانه محکمی دارند. والدین در این شیوه بر اطاعت و نظم و بجا بودن همه چیز دررابطهبا کودکشان تأکید دارند. والدینی که از این سبک تربیتی پیروی میکنند والدینی سختگیر هستند که اگر کودکشان از قوانین آنها سرپیچی کند تنبیه را در فرزندپروری خود قرار میدهند. این نوع والدین عموماً با استدلال این که کودک درکی ندارد قدرت تصمیمگیری را بهجای او در دست میگیرند. این دسته از والدین والدینی شنونده، منعطف و پذیرا نیستند و قوانین سختی دارند. کودکانی که در حوزه فرزندپروری این والدین قرار میگیرند در منزل و در ارتباط با والدین کودکانی مطیع و حرفشنو هستند؛ اما دور از چشم والدین رفتاری متفاوت دارند، پرخاشگری، قانونشکنی، سرکشی از رفتارهای این کودکان است. بر اساس تحقیقاتی که دانشگاه ایالتی میشیگان انجام داد، کودکان با این سبک از فرزندپروری در آینده دچار چنین تنشها و مشکلاتی خواهند شد: عدم مهارتهای اجتماعی، سردرگمی تصمیمگیری و عدم استقلال فکری و سردرگمی، عزتنفس پایین، قضاوت گر بودن، منفیبافی، عدم توانایی مدیریت خشم و حساسیت و زودرنجی.
سبک دوم:والدین سهل گیر
والدین سهل گیر رفتاری دوستانه و خارج از چهارچوب با فرزندانشان دارند. سبک فرزندپروری این افراد مبتنی بر آُان گیری و عدم پایبندی به قانون خاصی است. مثلاً ممکن است یک والدین سهل گیرد فرزندپروری خود گاردی در برابر نوشابه نوشیدن فرزند و یا تا دیروقت بیدار بودن او نداشته باشند. سبک فرزندپروری این افراد ارام و ملایم است.
تأثیر این سبک از والدین بر فرزندپروری و آینده فرزندان: فرزندان چون همیشه مورد تشویق والدین بودهاند و هیچوقت هیچ محدودیتی در خانه نداشتهاند عادت کردهاند که هرچه که میخواهند به دست بیاورند. بر اساس پژوهشهای دانشگاه ایالتی میشیگان، نکات منفی این سبک فرزندپروری شامل موارد زیر است:
عدم مسئولیتپذیری
پرخاشگری و پرتوقعی نسبت به دیگران
وابستگی به دیگران و عدم مسئولیتپذیری
اضطراب و افسردگی
کودکانی که با سبک فرزندپروری سهلگیرانه رشد میکنند اعتمادبهنفس و عزتنفس خوبی دارند؛ اما نکتهٔ منفی شخصیت این افراد این است که خودمحور و خودخواه هستند. این کودکان عموماً در محیطهای اجتماعی افراد تلاشگری نیستند؛ زیرا از ابتدا سهلگیری را آموختهاند.
سبک سوم: والدین معتبر (فرزندپروری مقتدرانه)
فرزندپروری مقتدرانه ازنظر بامریند بهترین سبک فرزندپروری و استاندارد و نقطهٔ تعادل فرزندپروری است. والدینی که مقتدر هستند اگر چه چهارچوبهای مخصوص خودشان را دارند؛ اما قبل از هر چیزی به تصمیمی گیری فرزند خود اعتماد میکنند و به او آزادی عمل میبخشند. یکی از ویژگیهای مثبت والدینی که این سبک فرزندپروری را دارند این است که از اشتباهات فرزند خود بت نمیسازند. این افراد به فرزندانشان میآموزند که هر اشتباهی یک تجربه است. این والدین والدینی خوشرو، خونگرم، پذیرا و البته قانونمدار هستند.
کودکان رشدیافته با سبک فرزندپروری مقتدرانه:
حتماً اطراف خود کودکان با اعتمادبهنفس و توانمندی را دیدهاید که باروحیه و شاد و موفق هستند. این کودکان تربیتیافته در سبک فرزندپروری والدین مقتدر هستند. بر اساس گزارش و تحقیقاتی که دانشگاه ایالتی میشیگان انجام داد، کودکانی که دستپرورده این والدین هستند ویژگیهای زیر را دارند:
ارتباطی صمیمانه و نزدیک با والدین
مسئولیتپذیری
عزتنفس و اعتمادبهنفس بالا
مدیریت خشم و استرس
قاطعیت و منظم بودن
بچهها احتمالاً شاد و موفق هستند.
سخن پایانی
زمانی که بستر تربیت طوری فراهم باشد که کودکان درست و اصولی رشد کنند و بیاموزند خروجی کار فرزندانی میشوند که میتوان به تصمیمهای آنها اعتماد کرد. این کودکان از جایگاه اجتماعی خوب برخوردار هستند و عملکرد خوب از خود نشان میدهند و در صورت مواجهه با بحرانها به خوب از پس آن بر میآیند.ما در کلینیک تخصصی خانم مارال لیل نهاری با متد های روز روان شناسی از طریق بازی درمانی و برگذایر کارگاه های تخصصی کودکان علمی ترین و به روز تذین روش هارا برای تربیت کودکان به والدین دغدغه مند آموزش می دهیم برای مشاهده کارگاه های مخصوص تربیت کودک روی لینک کارگاه های آموزشی و مطالب مجله کلیک کنید.